Keuzehulp bakfiets: welke past het best bij jou?

Door

10/04/2024

4197

Als er één type fiets de plaats van de (tweede) auto kan overnemen in een gezin, is het wel de bakfiets. Multi-inzetbaar voor zowel de boodschappenlijst XL als voor de rit met de kinderen naar school. Maar hoe maak je de juiste keuze?

De bakfiets wint nog steeds aan populariteit, zo blijkt uit de cijfers. In 2022 noteerde mobiliteitsfederatie Traxio in haar statistieken een verkoop van 9.585 nieuwe (elektrische) cargo bikes, een stijging van liefst 760 procent ten opzichte van 2021. Dat cijfer is ook in 2023 stabiel gebleven. Het is duidelijk dat steeds meer jonge gezinnen de tweede auto hebben ingeruild voor een groener en goedkoper alternatief.

Kies je voor een bakfiets met 2 of 3 wielen?

Een eerste onderscheid: wil je een tweewieler? Of een bakfiets met drie wielen? De driewielers bieden meer comfort, kunnen grotere ladingen aan en bij het stoplicht kan je gewoon in het zadel blijven zitten. De nadelen: de driewieler rijdt logger, eist meer ruimte op in de stalling en het is eigenlijk belangrijk om de breedte te controleren. Een fiets mag volgens de wegcode niet breder dan 1 meter zijn om op het fietspad te mogen. Een bakfiets die breder is dan 1 meter (lading inbegrepen) mag dus eigenlijk niet op het fietspad rijden. Je mag hem ook niet op het trottoir parkeren. In veel steden legt men tegenwoordig speciale parkeervakken voor bakfietsen aan. De meeste driewielers zijn gelukkig smaller dan de 1-meter-norm.

In de praktijk zal je pas voor een cargofiets met drie wielen kiezen wanneer je drie kinderen en meer vervoert, of volumineuze ladingen van meer dan 80 kilogram meezeult. Constructeurs geven zelf aan dat de zitjes het best beperkt blijven tot kinderen onder 1,15 meter en onder 22 kilogram.

Bakfietsen met twee wielen zijn hoe dan ook populairder. Je ziet ze het vaakst in de stad, waar de tweewielers wendbaarder zijn dan de grotere driewielers. Dat neemt niet weg dat door hun omvang en de grote lading vooraan ook dit soort bakfietsen wat logger rijdt dan gewone stadsfietsen. Ze zijn wel voorzien van betere remmen. In deze zijn schijfremmen zeker aan te raden omdat die beter presteren in regenweer.

Hoeveel kinderen passen in de bakfiets?

Belangrijk voor wie kinderen wil vervoeren: je mag slechts zoveel kinderen transporteren als er voorziene zitplaatsen zijn. Kinderen mogen niet jonger dan drie maanden zijn en moeten tot drie jaar in een aangepast kinderzitje plaatsnemen. Tot acht jaar moeten ze plaatsnemen op een bankje en moet er een voetensteun ingebouwd zijn. Veiligheidsgordels zijn niet verplicht in ons land, maar we zouden ze ten zeerste aanbevelen, net als een helm.

In de langere tweewielsbakfietsen kan je twee zitbankjes inbouwen, waardoor je tot vier (kleinere) kinderen kan meenemen. In het gelijkvormigheidsattest van de constructeur staat aangegeven hoeveel kinderen toegestaan zijn in de transportbak.

Onduidelijke wetgeving

Recent is discussie ontstaan nadat ouders beboet werden omdat ze meer dan één kind vervoerden in een speedpedelec bakfiets. De wegcode is op dit vlak onduidelijk. Het punt van discussie zit hem in de aandrijving. Een speedpedelec beschikt over een elektrische motor die meer dan 1000 watt aan kracht produceert en ook boven 25 km/u nog (autonoom) trapondersteuning geeft. Voor de wetgever staat de fiets dan gelijk aan een bromfiets, waardoor je over een rijbewijs, een nummerplaat en een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid moet beschikken. Speedpedelecs hebben in de wegcode een aparte aanduiding – klasse P – en het is net hier dat de verwarring ontstaat. Bromfietsen mogen slechts twee passagiers vervoeren, bestuurder inbegrepen. Volgens een erg strikte interpretatie – in artikel 2.17 ‘Bromfiets’ van de wegcode staat dat ‘drie- en vierwielige bromfietsen zijn uitgerust met maximaal twee zitplaatsen, inclusief de bestuurder’ – kan je afleiden dat speedpedelecs, en dus ook bakfietsen met een dergelijke krachtige motor, slechts twee passagiers mogen hebben. Dit deel van de wet staat in contrast met artikel 44.4 van dezelfde wegcode dat stelt dat ‘een fiets, een gemotoriseerd rijwiel,… niet meer personen mogen vervoeren dan het getal waarvoor de zitplaats of zitplaatsen ingericht zijn’. Verwarrend dus, en een verduidelijking van de wet rond het specifieke geval van speedpedelec bakfietsen en zijn passagiers lijkt dan ook dringend aangewezen. Wat wel heel duidelijk omschreven staat: het is verboden een kind jonger dan drie jaar te vervoeren op een speedpedelec.

Elektrische bakfiets of niet?

Wat ons bij het volgende aspect brengt: trap je elektrisch of niet? Om te beginnen is een niet-elektrische bakfiets een heel stuk goedkoper (lees: 2000 à 4000 euro). Maar wees realistisch: dit werkt uitsluitend voor korte verplaatsingen op vlak terrein.

Veel constructeurs bieden hun bakfietsen aan met ofwel een krachtige elektrische motor (speedpedelec, meer dan 1000 watt vermogen) of als elektrische fiets (motor tot maximaal 1000 watt en ondersteuning beperkt tot 25 km/u). Gezien de huidige onduidelijkheid rond de wetgeving zijn speedpedelec bakfietsen momenteel sowieso niet de aangewezen optie voor wie kinderen wil vervoeren. In een stadsomgeving volstaat het tweede type bakfiets ruimschoots. Je hebt er ook geen verzekering voor nodig.

De betere elektrische bakfiets – met trapondersteuning tot 25 km/u – is een dure aangelegenheid, met prijzen die schommelen tussen 4000 en 9000 euro, afhankelijk van het merk en van de opties. De constructeurs opteren in de meeste gevallen voor een aluminium frame, terwijl de bak uit kunststof is gemaakt. Crashtests maken duidelijk dat de bescherming van de passager – voor een fiets – aanvaardbaar tot goed is, zeker in combinatie met een fietshelm.

Wel kwam de Nederlandse bakfietsenproducent Babboe recent in opspraak na kwaliteitsproblemen met het frame. Er volgden niet alleen grote terugroepacties in Nederland en België, maar momenteel is zelfs de gehele verkoop geschorst tot het bedrijf kan bewijzen dat zijn frames voldoende veilig zijn.

TIP Je (elektrische) bakfiets (met trapondersteuning tot 25 km/u) kun je bij VAB verzekeren tegen schade of diefstal. Hiernaast kun je ook opteren voor pechverhelping, zodat je steeds geholpen wordt bij pech of een ongeval.

Longtail, de concurrent van de bakfiets

Tot slot nog een woordje over een populaire concurrent van de bakfiets. De longtail (rechtse foto) verplaatst het cargodeel naar achter, met een lang, multifunctioneel rek dat zich achter de bestuurder uitstrekt. Hier kan je twee passagiers kwijt op een stoeltje, of een stevige brok bagage (tot 200 kilogram). Ten opzichte van de bakfiets is de longtail een stuk wendbaarder, waardoor hij vooral aangenamer en vlotter stuurt zonder lading dan een bakfiets. Door zijn beperktere omvang valt hij ook makkelijker te parkeren. Bovendien is hij goedkoper dan een bakfiets (2500 à 4500 euro). Er valt dus veel voor te zeggen.