Heikki VerdurmeDe grootste fout die je kunt begaan als je naar Ierland reist, is plannen maken. Laat je horloge thuis en volg je neus. Een rit rond de vingers van West-Ierland.
Mijn gsm gaat, ik hum een paar keer bij wijze van antwoord, zie mijn reisgenoot vragend kijken en fluister tussen twee zinnen door: “Ik denk dat er een koe moet kalven.” Dat is althans wat ik begrijp uit het warrige telefoongesprek met James O’Mahony. Het is nog even wennen aan dat jofele accent. Ierland voor beginners.
Wind aan het woord
James is, naast landbouwer en halftijds gids, een van de grondleggers van de Sheep’s Head Way, het pad dat honderdvijftig kilometer lang het schiereiland omzoomt. Het traject werd bekroond met de EDEN-prijs, wat staat voor ‘European Destinations of Excellence’. “Een weergaloze strook land”, zo omschreef de commissie het landschap.
Het is dochter Helen die ons in Bantry opwacht. We mogen achter in haar auto, op een schapenvelletje – uiteraard. Hoe vaak ze het pad beliep, kan Helen niet zeggen. “Als kind al drentelde ik achter mijn vader aan toen hij elk voorjaar met een pot verf de paaltjes ging overschilderen.” We laten de auto achter en gaan het laatste stuk tot aan de vuurtoren te voet.
Dit is Ierland zoals je het je voorstelt. Stenen, grassen, plassen. Stug en snedig. Ik probeer Helen bij te houden, goed uit te kijken waar ik mijn voeten zet en intussen de omgeving op te nemen. Af en toe roep ik een vraag maar de wind gaat met het antwoord aan de haal. Dus klauteren we over een heuveltop en gaan zitten, laten de wind zijn verhaal doen.
We nemen afscheid van Helen en rijden verder langs de kust via de Ring of Kerry. Zo grillig het landschap is, zo keurig is het ingedeeld. Hoekig geschoren hagen, vierkante lapjes land, de typische stapelmuurtjes… Zacht glooiende weiden worden van de oceaan gescheiden door donkere kliffen. Als een taart die aan de zijkant met chocoladeglazuur aangestreken is. De schemer valt en land, lucht en water versmelten in een onpeilbaar blauw.
Het beste ijs van Ierland
Er staat een strakke wind op Inch Beach, maar een klas jonge surfers loopt onverdroten de golven in. De strook strand aan de zuidzijde van het Dingle-schiereiland, vijf kilometer lang, staat haaks op de kustlijn en is een populaire plek. Zandstranden zijn hier zeldzaam.
Vandaag hebben we afgesproken met Lís Ní Chíobháin, een jonge lerares die in Dublin woont maar hier haar thuis heeft. Haar naam zegt alles over haar afkomst. Dit schiereiland is immers één van de Gaeltacht-gebieden in Ierland, regio’s waar het Iers de hoofdtaal is. Of was, want Unesco noemt het een bedreigde taal.
“Vroeger wezen de pijlen hier naar ‘An Daingean’. Dan kun je als toerist lang zoeken naar het plaatsje Dingle!” Lís lacht haar witte tanden bloot. Ze is optimistisch gekleed in een luchtig bloesje en teenslippers, maar slaat een wollen pull om de schouders. We wandelen door het kleurrijke vissersdorp, dat de hoofdplaats van het schiereiland is. Lís stopt bij een hemelsblauwe gevel, die niet eens zou opvallen tussen alle andere felgekleurde façades, ware het niet om het zinnetje boven het etalageraam: ‘IJs dat weet waar het vandaan komt’. “Ierlands beste ijs!”, aldus Lís. “Zin?”
Murphy’s maakt ijs op de ambachtelijke manier, met melk van lokale koeien en ingrediënten als vers geplukte biomunt en zelf gewonnen zeezout. Elk ei wordt met de hand gebroken en zelfs de chocoladeschilfers zijn huisgemaakt. Die werkwijze beperkt de keuze niet: er zijn zestien smaken en er wordt nog volop geëxperimenteerd. Wat dacht je van een bolletje ‘Kerry room’ of ‘Iers bruin brood’?
Filmlocaties
De zuidwestkust van Ierland reikt de Atlantische Oceaan de hand, en elk van die vingers is absoluut de omweg waard. Was Kerry al adembenemend, dan is het Dingle schiereiland zo mogelijk nog mooier. Op Lís’ aanraden volgen we Slea Head Drive, die als een lus rond het uiteinde van het schiereiland loopt. “Stop even als je bij Dunquin bent. Dan stel ik jullie voor aan mijn vader.”
Ierlands landschap is een oude gestoffeerde stoel. Rijkgeschakeerd, getaand maar onverslijtbaar. Het sterke contrast tussen het zachte groen, het felblauwe water en de donkere kliffen blijft het meest imponeren. Dunquin, of Dún Chaoin in het Iers, wordt ook weleens ‘de eerste parochie naast Amerika’ genoemd. Vanop de pier kun je de boot nemen naar de nabijgelegen Blasket Islands, vlokken land in zee. Tot half vorige eeuw was het grootste eiland bewoond, maar toen de voorraad turf – de enige brandstof – op raakte, besliste de overheid de laatste bewoners naar het vasteland te verhuizen.
Een kudde schapen komt over de heuvelrug gemekkerd, gevolgd door een ijverig heen en weer rennende hond. Bij het commando ‘Heel up, lie down’ gaat het beestje prompt aan de voeten van zijn baas liggen, kin op de grond. Naast zijn schapen heeft Seamus een tiental bordercollies, die hij africht om te verkopen aan collega-boeren. “Hij leidt ze op in het Engels, terwijl hij de taal zelf niet eens machtig is”, knipoogt Lís.
Seamus gebaart met zijn stok richting oceaan. “Op die plek hebben Nicole Kidman en Tom Cruise opnames gemaakt voor de film ‘Far and Away’. En onderaan de wei staat het oude schooltje uit David Leans film ‘Ryan’s Daughter’.”
Uit een sprookjesboek
Naast de stad Killarney ligt het 10.000 km² grote nationaal park, dat kan roemen op ’s lands hoogste toppen, valleien met meren en een aardige waterval. Dat alles begroeid met bosland een sprookjesboek waardig. Rododendrons krullen zich in een halve arcade boven de weg. Boomstammen zijn bedekt met mos en aan het uiteinde steken takken als bleke heksenvingers in de lucht.
“Als je de Gap wilt rijden, zul je enkele koetsiers moeten verschalken”, zo waarschuwt de hotelreceptionist ons. De ‘Gap of Dunloe’ is een smalle bergpas die zich langs de Macgillycuddy’s Reeks en vijf loughs slingert. Waar de route begint, hangen inderdaad enkele koetsiers rond. Eentje steekt zijn arm op en houdt ons staande. “Dat wordt erg moeilijk met de auto, sir.” Mijn reisgenoot geeft een triomfantelijk klopje op het dashboard van de Land Rover die we tijdelijk de onze mogen noemen. “Geen probleem!” Het is me nog steeds niet duidelijk of auto’s daadwerkelijk niet toegelaten zijn op de route, maar na nog wat heen-en-weer gepraat laat de koetsier ons passeren.
De eerste zonnestralen komen net over de bergkam piepen en weven gouddraad door de groene sprei. Kabbelend water beloopt dit innemende stilleven. Een eenzame fietser komt voorbij zoeven. We zien hem over een stenen brugje slingeren en vervolgens verdwijnen. Onze verwachtingen zijn al lang overtroffen.
Tip!
Combineer je rondreis met een citytrip Dublin. Neem deze tips mee!
Ierland praktisch
Erheen Verschillende luchtvaartmaatschappen vliegen vanuit Brussel naar Dublin. Met de auto sta je in drie uur in Cork.
Toeristische info www.ireland.com
Goed verzekerd Een VAB-Reisbijstand heb je vanaf € 88 per jaar of € 111 voor het hele gezin. Graag ook bijstand voor je wagen in heel Europa? Met het VAB-Bijstandspakket combineer je beide vanaf € 216 per jaar of € 240 voor het hele gezin.
