wild spotten

Wilde dieren leven dichterbij dan je denkt. In dat mooie parkje achter je huis of op een paar uur rijden in de Ardeense bossen. Bioloog en natuurfilmer Pim Niesten wijst je de weg naar het wild!

Als cameraman trok Pim Niesten (39) jarenlang naar de savanne en het regenwoud om er natuurdocumentaires te draaien. Maar voor ‘Onze Natuur’, een zesdelige docureeks voor Canvas en RTL, legt hij ook het Belgische wildlife vast op beeld. En dat inheemse wild is best indrukwekkend, vertelt Niesten. “Onlangs hebben we op onzenatuur.be de Belgische Big Five verkozen. De wolf stond op één, gevolgd door de lynx, de vos, het edelhert en de oehoe.”

Is het niet heel moeilijk om deze wilde dieren te spotten?

“Dat hangt wat van het dier af. De wolf of de lynx, die sinds kort weer in België voorkomen, zijn inderdaad extreem moeilijk waar te nemen. Het zijn heel schuwe en intelligente dieren: ze weten hoe ze zich voor de mens moeten verstoppen. Maar een vos op de juiste plek, een ree in het bos of egeltjes in het park bij valavond… er is altijd wel iets te zien. Je moet het juiste moment kiezen en weten waar je moet zijn. Na dit gesprek vertrek ik zelf naar de Ardennen om het edelhert te filmen.”

Waar ga je dan precies heen?

“In de streek rond de Baraque Fraiture is de kans erg groot om edelherten te zien. Het zijn de grootste landdieren van België, dus het is heel spectaculair om er oog in oog mee te staan. Ook de wilde kat zwerft in die regio rond, een uniek beest dat zich niet vaak toont. Eigenlijk is het simpel: ons grote wild moet je in de grotere natuurgebieden gaan zoeken.”

Groot wild moet je in de grotere natuurgebieden gaan zoeken.

 

Dit zijn de Belgische hotspots voor wild spotten

Wat zijn zo nog jouw favoriete hotspots in België?

“Ik ben echt gek op de Hoge Venen, een prachtige plek waar je edelherten, everzwijnen, vossen en reeën kunt zien. Je zal ze nooit allemáál tegenkomen op een wandeling, maar misschien wel een paar. De Voerstreek is ook zo’n plek waar ik graag kom. Het is er iets minder ‘wild’ dan de Hoge Venen, maar je kunt er nog altijd reeën, vossen en dassen spotten. Als je je verdekt opstelt, merk je vast wel uitgegraven holen en verse graafsporen van de das op.

Aan de zee is Het Zwin een klassieker: een ontzettend mooie plek waar heel wat vogels overvliegen, broeden en voedsel zoeken. En met wat geluk zie je er ook een zeehond uitrusten. Ook aan de IJzermonding in Nieuwpoort of op het Klein Strand in Oostende zijn er vaak zeehonden te zien. De Kalmthoutse Heide mag ik ook zeker niet vergeten, een zeer gevarieerd natuurgebied. Als je in het midden van de heide staat, waan je je echt in een stukje wildernis. Alleen op de wereld, met uitgestrekte landschappen om je heen.”

 

Zo verhoog je je slaagkansen voor wild spotten

Jij hebt van wilde dieren filmen je beroep gemaakt. Hoe verhoog je als gewone sterveling je slaagkansen om ze te spotten?

“Een heel eenvoudige tip: hou rekening met de windrichting. Ook al zijn we in het dagelijkse leven niet bezig met de wind bepalen, het is de allerbelangrijkste factor als je wild gaat zoeken. Je moet tegen de wind in bewegen, zodat je geur wordt weggevoerd van de dieren. Pluk wat gras of vegetatie en laat het naar beneden dwarrelen; zo weet je vanwaar de wind komt. Draag ook weinig opvallende kleuren – bruin en groen zijn perfect.”

Wat zijn de beste momenten om Belgisch wild te spotten?

“In de vroege ochtend voor dag en dauw of bij de eerste schemering in de avond. Je bent dan ook meestal alleen in de natuur. Veel van die dieren willen de mens vermijden en zijn overdag minder actief. Daarom: ga zo veel mogelijk alleen of met twee op pad. Je moet je niet in te grote groepen bewegen.”

Welke gedragscodes tegenover dieren zijn er zo nog?

“Wees altijd stil en kom niet te dichtbij. Ook al lijkt een wild dier niet gestoord door jouw nabijheid, stap er nooit zelf op af. Laat het dier de afstand bepalen. Meestal hebben ze wel door dat je er bent, dat er iets in hun omgeving veranderd is. Als je je respectvol gedraagt en niet beweegt, zal het dier misschien zelf wat naderen.”

Hoe reageer als je plots oog in oog staat met een everzwijn?

Rustig blijven en het dier de ruimte geven is vaak voldoende. Zij zien jou ook als gevaar. Geef ze een uitweg en vermijd elk conflict: maak geen plotse bewegingen die het beest verontrusten. Zelf op de vlucht slaan is niet zo slim, want dat kan dieren juist aanzetten om aan te vallen. Al mag je natuurlijk wel een stapje opzij zetten als er een everzwijn op je af komt gestormd.” (lacht)

 

Wild spotten in de stad of je tuin

Ook in de stad komen regelmatig wilde dieren rondsnuffelen.

“Ja, voor ‘Onze Natuur’ filmen we momenteel vossen in het centrum van Brussel. Sommige dieren hebben niet veel nodig; een ree is bij wijze van spreken al tevreden met een klein bosje. Ik zag onlangs zelfs een ree in Mechelen, midden op een druk kruispunt! Hou altijd je ogen open, want het wild kan bij jou om de hoek wonen. Met enkele slimme ingrepen kun je zelfs wilde dieren naar je tuin lokken.”

Hoe doe je dat dan?

“Kies niet voor een strak gemaaid gazon, maar richt je tuin in met veel struiken, bessen en bloemen. Voorzie voldoende beschutting en creëer schuilplaatsen, met kleine hoekjes en kantjes. Dat zijn plaatsen waar egels, konijnen, vogels en andere dieren zich thuisvoelen. Een iets wildere tuin is de eerste stap naar je eigen natuurgebied.”

Tot slot, welke ervaring met Belgisch wild is jou het meest bijgebleven?

“De bronst van de edelherten, eind september, was fantastisch om mee te maken. In deze korte periode vechten de mannetjes om de gunst van de vrouwtjes door te ‘burlen’ of brullen. Tijdens de bronst was ik ’s nachts in het bos en hoorde ik al die burlende herten rondom mij. Dat was zó luid en zelfs wat beangstigend: die burlende herten bulken van het testosteron! In de buurt van Saint-Hubert en Houffalize zijn er uitkijkpunten en kijkmuren voorzien waar je het fenomeen zelf kunt gaan bewonderen. Het is een van de meest georganiseerde manieren om wilde dieren bij ons te zien.”

“Het wild kan bij jou om de hoek wonen.”

Wild spotten in België

Een jaar op stap door het wilde België, Pim Niesten, Uitgeverij Lannoo

 

Vorig artikelGetest: Seat Leon
Volgend artikelWie draait op voor de kosten bij een aanrijding met overstekend wild?