Wim KempenaersOp 1 januari 2020 voert ook Gent een lage-emissiezone (LEZ) in en worden de regels in Antwerpen en Brussel strenger. Dat zal een impact hebben op de mobiliteit van heel wat Vlaamse gezinnen. VAB vraagt de nodige aandacht voor voldoende alternatieven.
Vanaf 1 januari zijn dieselwagens met een Euronorm 4 niet meer welkom in Antwerpen en Gent, in Brussel is dat Euronorm 3. Concreet betekent dat dat 439.869 wagens niet meer in het centrum van Antwerpen en Gent zullen mogen. Daarenboven vielen 179.493 diesels met een Euronorm 3 al eerder buiten de regels van een LEZ. Samen zullen dus 619.362 eigenaars van een dieselwagen op zoek moeten naar een oplossing om de centra van Antwerpen en Gent te kunnen bereiken. In 2025 verstrengen de regels tot Euronorm 6 en in 2027 tot Euronorm 6d-full, waardoor zelfs de nieuwste wagens van vandaag, met een Euronorm 6d-temp, niet meer aan de regels zullen voldoen. Met andere woorden, wie nu een nieuwe dieselwagen koopt, mag binnen zeven jaar de LEZ niet meer in. Op 1 september 2027 zullen in totaal 1.757.858 dieselwagens in Vlaanderen getroffen worden.
Wat met inwoners van Antwerpen en Gent?
VAB gelooft in alternatieven, zoals alle vormen van deelsystemen, park-and-rides met een snelle verbinding met het centrum en de (elektrische) fiets mits veilige fietsinfrastructuur en voldoende veilige stallingsmogelijkheden in de binnenstad. Maar voor sommige verplaatsingen blijven mensen afhankelijk van de auto. Wie in een LEZ woont, kan geen dieselwagen meer kopen. Zij zullen wellicht overschakelen naar een wagen op benzine of CNG. Hoewel 100% elektrische auto’s en plug-in hybrides een beter alternatief zijn wat betreft uitstoot blijven hun hogere prijs en het gebrek aan voldoende laadinfrastructuur een grote belemmering.
VAB zocht in de binnenstad van Antwerpen naar laadfaciliteiten voor een elektrische wagen of plug-in hybride, met een zeer ontnuchterend resultaat. Laadpalen blijken geen valabele optie voor inwoners van de stad. Het is logistiek zeer omslachtig – kijken of er plaats is, wagen halen, opladen, terughalen en elders parkeren –, het is erg duur – de prijs is het dubbele van het nachttarief thuis en je betaalt een connectievergoeding van 0,6 euro per uur wanneer er niet geladen wordt – en er zijn ’s avonds zelden vrije laadplaatsen beschikbaar.
Geen of te weinig laadpalen in huurgarages
Geen enkele huurgarage die tijdens het onderzoek een vrije plaats adverteerde, voorzag een laadpunt. De eigenaars staan zelfs weigerachtig tegenover het voorstel van de huurder om er zelf één op eigen kosten te laten installeren. Maar zelfs wie een volledig nieuw appartement met garage koopt, is niet zeker van een laadmogelijkheid in zijn garage, omdat de voorziene elektrische installatie niet voldoende capaciteit biedt om alle inwoners elektrisch te laten laden. Vaak zullen ook zij publieke laadpalen moeten gebruiken.
Momenteel is er voor eenmalige bezoekers aan de stad vermoedelijk wel voldoende aanbod aan elektrische laadfaciliteiten, maar dat zal veranderen als het aantal elektrische wagens in de binnenstad stijgt. Om de capaciteit drastisch op te drijven, zullen er intelligente laadsystemen moeten komen die de beschikbare stroom verdelen onder verschillende auto’s en prioriteit geven aan degenen die het minst geladen zijn of eerder moeten vertrekken.
Niet iedereen kan alternatieven betalen
Oudere en per definitie minder propere wagens vinden we vooral bij de groep mensen die het financieel moeilijk heeft. Door de LEZ zullen zij hun wagen niet meer kunnen gebruiken, maar ze beschikken ook niet over de middelen om een propere en dus duurdere wagen aan te schaffen. Ook hun vervoersalternatieven zijn dikwijls zeer beperkt. Vervoersarmoede dreigt, zeker nu ook 16 andere steden en gemeenten nadenken over de invoering van een lage-emissiezone. Daarom vraagt VAB aan de steden die een lage-emissiezone invoeren om extra alert te zijn voor die groep mensen. Verder vindt VAB dat steden en gemeenten met een LEZ voor voldoende alternatieven moeten zorgen. Voldoende laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen maakt daar onderdeel van uit.
